Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa không chỉ là văn bản pháp lý cho nhà đầu tư, mà còn là một “tín hiệu xanh” mang tính bước ngoặt cho cộng đồng khởi nghiệp công nghệ (startup) tại Việt Nam. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đã là một “cường quốc ngầm” về tài sản số: báo cáo của Chainalysis năm 2025 xếp Việt Nam trong top 4 thế giới về chỉ số chấp nhận tài sản số, với hơn 21 triệu người sở hữu và khối lượng giao dịch ước tính vượt 120 tỷ USD trong năm.
Sau nhiều năm hoạt động trong môi trường pháp lý chưa rõ ràng, cánh cửa cho sự đổi mới và tăng trưởng đột phá cho hơn 200 startup blockchain trên cả nước đang chính thức hé mở. Một trong những rào cản lớn nhất của startup blockchain Việt Nam là huy động vốn. Dù có tiềm năng, dòng vốn đầu tư mạo hiểm vẫn còn dè dặt. Theo thống kê của NIC (Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia), năm 2024, lĩnh vực blockchain và Web3 tại Việt Nam thu hút được khoảng 250 triệu USD, một con số khiêm tốn so với tiềm năng.
Việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa tạo ra một “khuôn khổ thử nghiệm” (sandbox), được kỳ vọng sẽ thay đổi cuộc chơi. Các mô hình như phát hành token chứng khoán (STO) sẽ được thử nghiệm dưới sự giám sát, có thể giúp thị trường huy động vốn qua token tại Việt Nam đạt quy mô 500 triệu – 1 tỷ USD/năm trong 3 năm tới. Khung pháp lý rõ ràng là thỏi nam châm hút các quỹ đầu tư quốc tế. Thay vì đăng ký pháp nhân tại Singapore hay Dubai, các startup Việt có thể giữ dòng vốn ở lại trong nước, với mục tiêu nâng tổng vốn đầu tư vào lĩnh vực này vượt mốc 1 tỷ USD vào năm 2028.
Khi hành lang pháp lý được định hình, các startup sẽ tự tin hơn để phát triển các sản phẩm có giá trị thực tiễn, nhắm đến những thị trường khổng lồ. Token hóa tài sản thực là tiềm năng lớn nhất. Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) dự báo thị trường token hóa tài sản toàn cầu có thể đạt 4 đến 5 nghìn tỷ USD vào năm 2030. Các startup Việt Nam có thể tiên phong trong việc token hóa bất động sản, năng lượng tái tạo, hay tín chỉ carbon, những lĩnh vực có tổng giá trị hàng trăm tỷ USD trong nước.
Tiềm năng token hóa tài sản thực.
Quy mô thị trường DeFi toàn cầu đã có lúc vượt 150 tỷ USD. Tại Việt Nam, một “sandbox” có kiểm soát sẽ giúp các sản phẩm DeFi tiếp cận được lượng người dùng đại chúng. Đồng thời, thị trường liên tục biến động như giá coin eth cũng là một yếu tố tác động đến dòng vốn trong hệ sinh thái DeFi. Mục tiêu là đưa tổng giá trị tài sản khóa trong các nền tảng DeFi Việt Nam lên 5 tỷ USD vào năm 2027.
Thị trường NFT toàn cầu được dự báo sẽ đạt giá trị trên 80 tỷ USD vào năm 2028. Với sự công nhận tài sản số, các nghệ sĩ, nhà sáng tạo nội dung và doanh nghiệp game Việt Nam sẽ có cơ sở pháp lý để phát hành và kinh doanh NFT, mở ra một ngành kinh tế sáng tạo số đầy tiềm năng.
Cơ hội luôn đi kèm thách thức và “sandbox” pháp lý không phải là “tấm vé miễn phí”. Để đáp ứng các quy định về chống rửa tiền (AML/CFT) và định danh khách hàng (KYC), một startup có thể phải chi thêm 15-20% chi phí vận hành cho các hoạt động pháp chế và công nghệ tuân thủ. Theo báo cáo của Chainalysis, năm 2024, thiệt hại toàn cầu từ các vụ tấn công và lừa đảo liên quan đến tài sản số lên đến gần 12 tỷ USD, khiến áp lực bảo mật đối với các startup Việt sẽ lớn hơn bao giờ hết.
Khi thị trường minh bạch, các “ông lớn” công nghệ trong nước và các sàn giao dịch quốc tế với nguồn lực tài chính dồi dào sẽ không đứng ngoài cuộc, tạo ra áp lực cạnh tranh cực lớn lên các startup non trẻ.
Tóm lại, Nghị quyết thí điểm không chỉ hợp pháp hóa một thị trường đã tồn tại, mà còn tạo ra một đường băng cho các startup công nghệ Việt Nam cất cánh. Việc biến tiềm năng thị trường 120 tỷ USD thành động lực tăng trưởng thực sự cho nền kinh tế số sẽ phụ thuộc vào khả năng của các startup trong việc cân bằng giữa đổi mới đột phá và tuân thủ chặt chẽ.
Sau nhiều năm hoạt động trong môi trường pháp lý chưa rõ ràng, cánh cửa cho sự đổi mới và tăng trưởng đột phá cho hơn 200 startup blockchain trên cả nước đang chính thức hé mở. Một trong những rào cản lớn nhất của startup blockchain Việt Nam là huy động vốn. Dù có tiềm năng, dòng vốn đầu tư mạo hiểm vẫn còn dè dặt. Theo thống kê của NIC (Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia), năm 2024, lĩnh vực blockchain và Web3 tại Việt Nam thu hút được khoảng 250 triệu USD, một con số khiêm tốn so với tiềm năng.
Việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa tạo ra một “khuôn khổ thử nghiệm” (sandbox), được kỳ vọng sẽ thay đổi cuộc chơi. Các mô hình như phát hành token chứng khoán (STO) sẽ được thử nghiệm dưới sự giám sát, có thể giúp thị trường huy động vốn qua token tại Việt Nam đạt quy mô 500 triệu – 1 tỷ USD/năm trong 3 năm tới. Khung pháp lý rõ ràng là thỏi nam châm hút các quỹ đầu tư quốc tế. Thay vì đăng ký pháp nhân tại Singapore hay Dubai, các startup Việt có thể giữ dòng vốn ở lại trong nước, với mục tiêu nâng tổng vốn đầu tư vào lĩnh vực này vượt mốc 1 tỷ USD vào năm 2028.
Khi hành lang pháp lý được định hình, các startup sẽ tự tin hơn để phát triển các sản phẩm có giá trị thực tiễn, nhắm đến những thị trường khổng lồ. Token hóa tài sản thực là tiềm năng lớn nhất. Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) dự báo thị trường token hóa tài sản toàn cầu có thể đạt 4 đến 5 nghìn tỷ USD vào năm 2030. Các startup Việt Nam có thể tiên phong trong việc token hóa bất động sản, năng lượng tái tạo, hay tín chỉ carbon, những lĩnh vực có tổng giá trị hàng trăm tỷ USD trong nước.
Tiềm năng token hóa tài sản thực.
Quy mô thị trường DeFi toàn cầu đã có lúc vượt 150 tỷ USD. Tại Việt Nam, một “sandbox” có kiểm soát sẽ giúp các sản phẩm DeFi tiếp cận được lượng người dùng đại chúng. Đồng thời, thị trường liên tục biến động như giá coin eth cũng là một yếu tố tác động đến dòng vốn trong hệ sinh thái DeFi. Mục tiêu là đưa tổng giá trị tài sản khóa trong các nền tảng DeFi Việt Nam lên 5 tỷ USD vào năm 2027.
Thị trường NFT toàn cầu được dự báo sẽ đạt giá trị trên 80 tỷ USD vào năm 2028. Với sự công nhận tài sản số, các nghệ sĩ, nhà sáng tạo nội dung và doanh nghiệp game Việt Nam sẽ có cơ sở pháp lý để phát hành và kinh doanh NFT, mở ra một ngành kinh tế sáng tạo số đầy tiềm năng.
Cơ hội luôn đi kèm thách thức và “sandbox” pháp lý không phải là “tấm vé miễn phí”. Để đáp ứng các quy định về chống rửa tiền (AML/CFT) và định danh khách hàng (KYC), một startup có thể phải chi thêm 15-20% chi phí vận hành cho các hoạt động pháp chế và công nghệ tuân thủ. Theo báo cáo của Chainalysis, năm 2024, thiệt hại toàn cầu từ các vụ tấn công và lừa đảo liên quan đến tài sản số lên đến gần 12 tỷ USD, khiến áp lực bảo mật đối với các startup Việt sẽ lớn hơn bao giờ hết.
Khi thị trường minh bạch, các “ông lớn” công nghệ trong nước và các sàn giao dịch quốc tế với nguồn lực tài chính dồi dào sẽ không đứng ngoài cuộc, tạo ra áp lực cạnh tranh cực lớn lên các startup non trẻ.
Tóm lại, Nghị quyết thí điểm không chỉ hợp pháp hóa một thị trường đã tồn tại, mà còn tạo ra một đường băng cho các startup công nghệ Việt Nam cất cánh. Việc biến tiềm năng thị trường 120 tỷ USD thành động lực tăng trưởng thực sự cho nền kinh tế số sẽ phụ thuộc vào khả năng của các startup trong việc cân bằng giữa đổi mới đột phá và tuân thủ chặt chẽ.
