Tin Tức Hot
Bí Kíp Du Lịch
Hương Vị
Gợi Ý Mua Sắm
Sắc Màu Cuộc Sống
Chia Sẻ Kỷ Niệm
Rao Vặt Du Lịch
Ngôi Nhà Zooxem
Trong nhiều thế kỷ, người Beothuk đã dựa vào các loài chim biển để sinh tồn—và có khả năng tìm được đường đến thế giới bên kia.
Trong nhiều thế kỷ, người Beothuk chôn người chết cùng những mảnh xương tuần lộc được làm nhẵn và tạo hình giống lông vũ hoặc chân có màng của các loài chim biển, loài động vật mà họ dựa vào để sinh tồn—và có thể dẫn họ đến thế giới bên kia - Thư viện số HathiTrust.
Những cơn gió khắc nghiệt của Bắc Đại Tây Dương liên tục thổi qua các đảo đá nhỏ ngoài khơi bờ biển phía bắc của Newfoundland . Những mỏm đá nhô ra này, chỉ được bao phủ bởi rêu và địa y, đóng vai trò là nghĩa trang cho những người thuộc nền văn hóa đã mất. Trong nhiều thế kỷ, người Beothuk đã đến những hòn đảo này trên những chiếc xuồng vỏ cây bạch dương dài 18 feet chở theo thi thể của bạn bè và gia đình. Người chết được đặt trong những ngôi mộ đào trên nền đất cằn cỗi, hoặc dưới những mỏm đá nhô ra, được quấn hoặc phủ bằng vỏ cây bạch dương. Những thùng chứa bằng vỏ cây, dụng cụ và đôi khi là những chiếc xuồng mô hình chỉ dài bằng một cánh tay được đặt bên cạnh người chết . Sau đó, những tảng đá nặng được xếp lên trên địa điểm này để ngăn chặn những kẻ ăn xác thối.
Nhiều người chết đeo những mặt dây chuyền tinh xảo, được chạm khắc đẹp mắt , nhuộm màu đỏ đất son. Những mặt dây chuyền này đã được đẽo gọt và đánh bóng từ những mảnh xương tuần lộc cho đến khi chúng hoàn toàn phẳng. Sau đó, người Beothuk đã chạm khắc chúng thành những hình dạng liên quan đến loài chim—ví dụ như lông cánh của một con chim nhạn Bắc Cực—và khắc chúng bằng các họa tiết hình học. Những lỗ khoan vào chúng cho phép những vật dụng nhỏ này được đeo trên một chiếc vòng cổ hoặc khâu vào quần áo, có lẽ là một cách để người chết mang chúng theo trong hành trình cuối cùng của họ. Các nhà khảo cổ học không biết chắc mục đích của chúng, vì phần lớn câu chuyện hàng thiên niên kỷ về người Beothuk đã bị thất lạc.
Tổ tiên của người Beothuk có thể đã đến Newfoundland từ thế kỷ thứ nhất, có thể đã cùng chia sẻ hòn đảo trong một thời gian ngắn với những thành viên của nền văn hóa Dorset cũ hơn, nền văn hóa đã mở rộng về phía nam từ Bắc Cực đến Newfoundland vào khoảng năm 2000 trước Công nguyên. Bằng chứng về nền văn hóa Dorset biến mất khỏi Newfoundland khoảng 1.300 năm trước, nhưng những người thuộc dòng dõi Beothuk vẫn tiếp tục phát triển, cuộc sống của họ tập trung vào các vùng ven biển giàu có của hòn đảo.
Các khu định cư của người Beothuk nằm trong các vịnh và cửa sông được bảo vệ, cho phép họ đánh bắt và săn hải cẩu cảng, hải cẩu trùm đầu và hải mã. Trong những cuộc di cư lớn vào mùa thu của tuần lộc, các nhóm săn bắn sẽ di chuyển vào đất liền và nếu may mắn, họ sẽ mang về nhiều thịt cho mùa đông.
Một con chim biển Bắc Cực đang bay; loài chim biển này là nguồn thức ăn quan trọng của người Beothuk ở Newfoundland, và cũng có thể truyền cảm hứng cho một số truyền thống tang lễ của họ.
Nhưng chính những đàn chim biển lớn tồn tại dọc theo bờ biển Newfoundland đã cho phép Beothuk phát triển mạnh. Chế độ ăn của chúng bao gồm chim biển Bắc Cực, loài chim auk lớn hiện đã tuyệt chủng, ngỗng và vịt, cùng với trứng của những loài chim này, được thu thập và bảo quản. Trứng là một nguồn thức ăn chính quan trọng của Beothuk đến nỗi chúng thực hiện những chuyến đi dài và nguy hiểm đến các địa điểm làm tổ cách bờ biển nhiều dặm.
Các xã hội săn bắt hái lượm thường liên hệ những loài động vật mà họ dựa vào để sinh tồn với sức mạnh tâm linh; có khả năng người Beothuk coi loài chim biển vừa là nguồn thực phẩm thiết thực vừa là những thực thể tâm linh mạnh mẽ.
Trong khi phần lớn các địa điểm chôn cất của người Beothuk đã bị cướp bóc, một số ít trong số đó đã được các nhà khảo cổ học hiện đại khai quật một cách chuyên nghiệp. Nhiều ngôi mộ còn sót lại, một phần hoặc toàn bộ còn nguyên vẹn, chứa một hoặc nhiều mặt dây chuyền bằng xương. Hầu hết đều mô tả các bộ phận của giải phẫu chim biển—ví dụ như lông cánh và bàn chân có màng.
Cơ hội tốt nhất để hiểu được ý nghĩa của chúng có thể là tìm đến một trong những câu chuyện truyền miệng hiếm hoi của người Beothuk được lưu giữ cho đến ngày nay. Vào đầu thế kỷ 19, một phụ nữ Beothuk tên là Shanawdithit đã chia sẻ rằng người dân của bà tin rằng sau khi chết, linh hồn của họ sẽ đi đến một hòn đảo hạnh phúc ở rất xa, “ nơi mặt trời lặn sau những ngọn núi ”.
Một bức tranh vào giữa thế kỷ 19 thường được cho là chân dung của Shanawdithit nhưng rất có thể là bản sao của bức chân dung năm 1819 của một người phụ nữ Beothuk khác, Demasduit, của Lady Henrietta Hamilton. Nhiều nguồn khác nhau cho rằng bức tranh này vào khoảng năm 1841 là của nhà tự nhiên học Philip Henry Gosse hoặc họa sĩ William Gosse.
Ý tưởng về một cuộc hành trình ở thế giới bên kia là phổ biến trong nhiều nền văn hóa cổ đại và hiện đại. Ví dụ, truyền thống của người Mi'kmaq lân cận chứa đựng một yếu tố tương tự về linh hồn du hành sau khi chết. Giống như người Beothuk, các cuộc chôn cất của người Mi'kmaq bao gồm cả mô hình xuồng để hỗ trợ cho quá trình này.
Chim biển thích nghi tốt với việc di chuyển giữa các môi trường khác nhau, từ bay đến lặn xuống biển kiếm thức ăn cho đến làm tổ trên đất liền. Có thể dễ dàng nhận thấy rằng người Beothuk có thể coi những loài chim này là bạn đồng hành lý tưởng khi đi du lịch ở thế giới bên kia. Các nhà khảo cổ học tin rằng mối liên hệ giữa hành trình của linh hồn và chim biển rất có thể giải thích cho những mặt dây chuyền bằng xương hình chim vốn là một phần quan trọng trong phong tục chôn cất của người Beothuk.
Người ta không rõ việc chôn cất người Beothuk theo truyền thống này kéo dài bao lâu. Vào thời điểm những kẻ cướp bóc tìm thấy và tàn phá một số ngôi mộ trên bờ biển miền trung bắc vào đầu thế kỷ 19, nền văn hóa Beothuk đã chịu đựng nhiều thế kỷ tiếp xúc thù địch với người châu Âu, bao gồm những người định cư Norse, ngư dân Basque và thợ săn cá voi. Khi người nước ngoài khai thác các nguồn tài nguyên ven biển phong phú, những người Beothuk sống sót đã rút lui vào đất liền nhiều thập kỷ trước đó.
Trên thực tế, mối liên hệ của họ với biển cả và với những loài chim biển được giao nhiệm vụ dẫn dắt linh hồn họ đến thế giới bên kia đã bị cắt đứt vào thế kỷ 18. Vào thời điểm những ngôi mộ bị cướp bóc dọc bờ biển, người châu Âu tuyên bố rằng chỉ còn một số ít người Beothuk còn sót lại trên thế giới. Shanawdithit là một trong số họ, và trong nhiều thập kỷ, người châu Âu gọi bà là người cuối cùng của bộ tộc mình—mặc dù truyền thống truyền miệng của người Mi'kmaq rằng những người Beothuk sống sót đã được cộng đồng của họ tiếp nhận, điều này gần đây đã được các nghiên cứu di truyền chứng minh . Các thành viên trong gia đình bà đã chết vì bệnh tật, nạn đói hoặc bạo lực của người định cư, Shanawdithit đã bị người châu Âu bắt cóc. Vào thời điểm đó, bà đã kể với tác giả và nhà thám hiểm người Scotland WE Cormack về truyền thống của bộ tộc mình—và rằng bà sợ rằng sẽ không được chôn cất theo đúng nghi lễ của người Beothuk. Khi bệnh lao tấn công bà ở tuổi 28, nỗi sợ hãi của bà đã trở thành sự thật: Bà đã bị tước mất các phong tục tang lễ của bộ tộc mình, không có chim biển nào nhìn thấy ngôi nhà của bà.
Trong nhiều thế kỷ, người Beothuk chôn người chết cùng những mảnh xương tuần lộc được làm nhẵn và tạo hình giống lông vũ hoặc chân có màng của các loài chim biển, loài động vật mà họ dựa vào để sinh tồn—và có thể dẫn họ đến thế giới bên kia - Thư viện số HathiTrust.
Những cơn gió khắc nghiệt của Bắc Đại Tây Dương liên tục thổi qua các đảo đá nhỏ ngoài khơi bờ biển phía bắc của Newfoundland . Những mỏm đá nhô ra này, chỉ được bao phủ bởi rêu và địa y, đóng vai trò là nghĩa trang cho những người thuộc nền văn hóa đã mất. Trong nhiều thế kỷ, người Beothuk đã đến những hòn đảo này trên những chiếc xuồng vỏ cây bạch dương dài 18 feet chở theo thi thể của bạn bè và gia đình. Người chết được đặt trong những ngôi mộ đào trên nền đất cằn cỗi, hoặc dưới những mỏm đá nhô ra, được quấn hoặc phủ bằng vỏ cây bạch dương. Những thùng chứa bằng vỏ cây, dụng cụ và đôi khi là những chiếc xuồng mô hình chỉ dài bằng một cánh tay được đặt bên cạnh người chết . Sau đó, những tảng đá nặng được xếp lên trên địa điểm này để ngăn chặn những kẻ ăn xác thối.
Nhiều người chết đeo những mặt dây chuyền tinh xảo, được chạm khắc đẹp mắt , nhuộm màu đỏ đất son. Những mặt dây chuyền này đã được đẽo gọt và đánh bóng từ những mảnh xương tuần lộc cho đến khi chúng hoàn toàn phẳng. Sau đó, người Beothuk đã chạm khắc chúng thành những hình dạng liên quan đến loài chim—ví dụ như lông cánh của một con chim nhạn Bắc Cực—và khắc chúng bằng các họa tiết hình học. Những lỗ khoan vào chúng cho phép những vật dụng nhỏ này được đeo trên một chiếc vòng cổ hoặc khâu vào quần áo, có lẽ là một cách để người chết mang chúng theo trong hành trình cuối cùng của họ. Các nhà khảo cổ học không biết chắc mục đích của chúng, vì phần lớn câu chuyện hàng thiên niên kỷ về người Beothuk đã bị thất lạc.
Tổ tiên của người Beothuk có thể đã đến Newfoundland từ thế kỷ thứ nhất, có thể đã cùng chia sẻ hòn đảo trong một thời gian ngắn với những thành viên của nền văn hóa Dorset cũ hơn, nền văn hóa đã mở rộng về phía nam từ Bắc Cực đến Newfoundland vào khoảng năm 2000 trước Công nguyên. Bằng chứng về nền văn hóa Dorset biến mất khỏi Newfoundland khoảng 1.300 năm trước, nhưng những người thuộc dòng dõi Beothuk vẫn tiếp tục phát triển, cuộc sống của họ tập trung vào các vùng ven biển giàu có của hòn đảo.
Các khu định cư của người Beothuk nằm trong các vịnh và cửa sông được bảo vệ, cho phép họ đánh bắt và săn hải cẩu cảng, hải cẩu trùm đầu và hải mã. Trong những cuộc di cư lớn vào mùa thu của tuần lộc, các nhóm săn bắn sẽ di chuyển vào đất liền và nếu may mắn, họ sẽ mang về nhiều thịt cho mùa đông.
Một con chim biển Bắc Cực đang bay; loài chim biển này là nguồn thức ăn quan trọng của người Beothuk ở Newfoundland, và cũng có thể truyền cảm hứng cho một số truyền thống tang lễ của họ.
Nhưng chính những đàn chim biển lớn tồn tại dọc theo bờ biển Newfoundland đã cho phép Beothuk phát triển mạnh. Chế độ ăn của chúng bao gồm chim biển Bắc Cực, loài chim auk lớn hiện đã tuyệt chủng, ngỗng và vịt, cùng với trứng của những loài chim này, được thu thập và bảo quản. Trứng là một nguồn thức ăn chính quan trọng của Beothuk đến nỗi chúng thực hiện những chuyến đi dài và nguy hiểm đến các địa điểm làm tổ cách bờ biển nhiều dặm.
Các xã hội săn bắt hái lượm thường liên hệ những loài động vật mà họ dựa vào để sinh tồn với sức mạnh tâm linh; có khả năng người Beothuk coi loài chim biển vừa là nguồn thực phẩm thiết thực vừa là những thực thể tâm linh mạnh mẽ.
Trong khi phần lớn các địa điểm chôn cất của người Beothuk đã bị cướp bóc, một số ít trong số đó đã được các nhà khảo cổ học hiện đại khai quật một cách chuyên nghiệp. Nhiều ngôi mộ còn sót lại, một phần hoặc toàn bộ còn nguyên vẹn, chứa một hoặc nhiều mặt dây chuyền bằng xương. Hầu hết đều mô tả các bộ phận của giải phẫu chim biển—ví dụ như lông cánh và bàn chân có màng.
Cơ hội tốt nhất để hiểu được ý nghĩa của chúng có thể là tìm đến một trong những câu chuyện truyền miệng hiếm hoi của người Beothuk được lưu giữ cho đến ngày nay. Vào đầu thế kỷ 19, một phụ nữ Beothuk tên là Shanawdithit đã chia sẻ rằng người dân của bà tin rằng sau khi chết, linh hồn của họ sẽ đi đến một hòn đảo hạnh phúc ở rất xa, “ nơi mặt trời lặn sau những ngọn núi ”.
Một bức tranh vào giữa thế kỷ 19 thường được cho là chân dung của Shanawdithit nhưng rất có thể là bản sao của bức chân dung năm 1819 của một người phụ nữ Beothuk khác, Demasduit, của Lady Henrietta Hamilton. Nhiều nguồn khác nhau cho rằng bức tranh này vào khoảng năm 1841 là của nhà tự nhiên học Philip Henry Gosse hoặc họa sĩ William Gosse.
Ý tưởng về một cuộc hành trình ở thế giới bên kia là phổ biến trong nhiều nền văn hóa cổ đại và hiện đại. Ví dụ, truyền thống của người Mi'kmaq lân cận chứa đựng một yếu tố tương tự về linh hồn du hành sau khi chết. Giống như người Beothuk, các cuộc chôn cất của người Mi'kmaq bao gồm cả mô hình xuồng để hỗ trợ cho quá trình này.
Chim biển thích nghi tốt với việc di chuyển giữa các môi trường khác nhau, từ bay đến lặn xuống biển kiếm thức ăn cho đến làm tổ trên đất liền. Có thể dễ dàng nhận thấy rằng người Beothuk có thể coi những loài chim này là bạn đồng hành lý tưởng khi đi du lịch ở thế giới bên kia. Các nhà khảo cổ học tin rằng mối liên hệ giữa hành trình của linh hồn và chim biển rất có thể giải thích cho những mặt dây chuyền bằng xương hình chim vốn là một phần quan trọng trong phong tục chôn cất của người Beothuk.
Người ta không rõ việc chôn cất người Beothuk theo truyền thống này kéo dài bao lâu. Vào thời điểm những kẻ cướp bóc tìm thấy và tàn phá một số ngôi mộ trên bờ biển miền trung bắc vào đầu thế kỷ 19, nền văn hóa Beothuk đã chịu đựng nhiều thế kỷ tiếp xúc thù địch với người châu Âu, bao gồm những người định cư Norse, ngư dân Basque và thợ săn cá voi. Khi người nước ngoài khai thác các nguồn tài nguyên ven biển phong phú, những người Beothuk sống sót đã rút lui vào đất liền nhiều thập kỷ trước đó.
Trên thực tế, mối liên hệ của họ với biển cả và với những loài chim biển được giao nhiệm vụ dẫn dắt linh hồn họ đến thế giới bên kia đã bị cắt đứt vào thế kỷ 18. Vào thời điểm những ngôi mộ bị cướp bóc dọc bờ biển, người châu Âu tuyên bố rằng chỉ còn một số ít người Beothuk còn sót lại trên thế giới. Shanawdithit là một trong số họ, và trong nhiều thập kỷ, người châu Âu gọi bà là người cuối cùng của bộ tộc mình—mặc dù truyền thống truyền miệng của người Mi'kmaq rằng những người Beothuk sống sót đã được cộng đồng của họ tiếp nhận, điều này gần đây đã được các nghiên cứu di truyền chứng minh . Các thành viên trong gia đình bà đã chết vì bệnh tật, nạn đói hoặc bạo lực của người định cư, Shanawdithit đã bị người châu Âu bắt cóc. Vào thời điểm đó, bà đã kể với tác giả và nhà thám hiểm người Scotland WE Cormack về truyền thống của bộ tộc mình—và rằng bà sợ rằng sẽ không được chôn cất theo đúng nghi lễ của người Beothuk. Khi bệnh lao tấn công bà ở tuổi 28, nỗi sợ hãi của bà đã trở thành sự thật: Bà đã bị tước mất các phong tục tang lễ của bộ tộc mình, không có chim biển nào nhìn thấy ngôi nhà của bà.
