Thị trường smartphone toàn cầu đang đối mặt với một năm 2026 nhiều thách thức hơn dự kiến. Theo báo cáo điều chỉnh mới nhất từ Counterpoint Research, giá bộ nhớ tăng mạnh và tình trạng khan hiếm RAM kéo dài đang buộc các hãng phải thay đổi chiến lược, từ cắt giảm sản lượng cho tới tăng giá bán, khiến lượng smartphone xuất xưởng toàn cầu khó tránh khỏi đà sụt giảm.
Counterpoint Research dự báo lượng smartphone xuất xưởng toàn cầu trong năm 2026 sẽ giảm khoảng 2,1% so với năm trước. Con số này gây chú ý bởi nó xuất hiện trong bối cảnh thị trường vừa mới có những tín hiệu ổn định trở lại sau giai đoạn suy giảm kéo dài, tưởng chừng đã chạm đáy.
Theo Counterpoint, nguyên nhân chính không đến từ việc người dùng đột ngột quay lưng với smartphone, mà nằm ở phía chi phí sản xuất. Giá bộ nhớ, đặc biệt là RAM, đang tăng nhanh hơn dự kiến và trở thành yếu tố gây áp lực lớn lên toàn bộ chuỗi cung ứng. Khi chi phí linh kiện leo thang, các hãng buộc phải điều chỉnh lại kế hoạch sản xuất và xuất xưởng, thay vì tiếp tục mở rộng như kỳ vọng trước đó.
So với dự báo đưa ra trước đây, Counterpoint đã hạ triển vọng thị trường thêm 2,6 điểm so với dự báo trước. Trong số các hãng chịu tác động rõ rệt nhất có nhiều thương hiệu Trung Quốc như Honor, Oppo và Vivo. Đây đều là những cái tên có tỷ trọng lớn ở phân khúc giá rẻ và tầm trung, nơi chi phí linh kiện chiếm vai trò sống còn trong việc duy trì lợi nhuận.
Giá RAM tăng mạnh đang buộc nhiều hãng smartphone, đặc biệt là các thương hiệu Trung Quốc, phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất và xuất xưởng (Ảnh: Internet)
Áp lực thể hiện rõ nhất ở phân khúc smartphone dưới 200 USD. Counterpoint cho biết chi phí linh kiện của nhóm sản phẩm này đã tăng từ 20 đến 30% kể từ đầu năm 2025. Với biên lợi nhuận vốn đã rất mỏng, chỉ riêng việc RAM tăng giá cũng đủ khiến nhiều mẫu máy không còn hiệu quả về mặt kinh doanh.
Trước thực tế đó, nhiều hãng chọn cách cắt giảm số lượng mẫu giá rẻ, hoặc giữ nguyên mức giá bán bằng cách hạ cấu hình. Người dùng có thể dễ dàng nhận ra những thay đổi này qua dung lượng RAM thấp hơn, camera đơn giản hơn, hoặc chất lượng màn hình không còn như thế hệ trước. Đây là những điều chỉnh âm thầm nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm sử dụng.
Ở các phân khúc cao hơn, tình hình cũng không mấy dễ chịu. Chi phí BoM (chi phí linh kiện) của smartphone tầm trung và cao cấp đã tăng khoảng 10 đến 15%. Mức tăng này chưa đủ để buộc các hãng phải thay đổi toàn bộ chiến lược sản phẩm, nhưng lại khiến việc giữ nguyên giá bán trở nên ngày càng khó khăn.
Áp lực được dự báo sẽ chưa dừng lại sớm. Counterpoint cho rằng giá bộ nhớ có thể tiếp tục tăng thêm khoảng 40% cho đến hết quý hai năm 2026. Nếu kịch bản này xảy ra, chi phí sản xuất smartphone có thể đội lên thêm từ 8 đến hơn 15%, tùy phân khúc. Khi đó, việc tăng giá bán gần như là lựa chọn không thể tránh khỏi.
Điều này tạo ra một vòng lặp khó chịu cho toàn thị trường. Chi phí tăng kéo theo giá bán tăng, trong khi giá cao lại làm nhu cầu chậm lại, từ đó tác động ngược trở lại sản lượng xuất xưởng. Đây là lý do Counterpoint cho rằng đà sụt giảm trong năm 2026 mang tính cấu trúc nhiều hơn, thay vì chỉ là một biến động ngắn hạn.
Song song với sản lượng, giá bán trung bình của smartphone cũng đang được điều chỉnh lên mức cao hơn. Theo ước tính mới, ASP (giá bán trung bình) trong năm 2026 có thể tăng gần 7% so với cùng kỳ, cao gần gấp đôi so mức 3.6% được đưa ra vào cuối năm 2025. Đáng chú ý, phần lớn mức tăng này không đến từ việc smartphone được trang bị công nghệ vượt trội hơn, mà chủ yếu để bù đắp chi phí linh kiện, đặc biệt là RAM.
Counterpoint dự báo giá bán trung bình smartphone năm 2026 sẽ tăng gần 7%, cao gần gấp đôi mức 3,6% được ước tính trước đó (Ảnh: Internet)
Một số hãng đã chọn cách hướng người dùng lên các phiên bản cao hơn như bản Pro, nơi mức giá cao dễ được chấp nhận hơn và biên lợi nhuận cũng an toàn hơn. Hệ quả là phân khúc tầm trung dần thu hẹp lựa chọn, còn phân khúc giá rẻ ngày càng kém hấp dẫn về mặt cấu hình.
Thực tế, xu hướng tăng giá đã bắt đầu thể hiện rõ trên thị trường. Các mẫu smartphone mới như OnePlus 15 hay iQOO 15 ra mắt tại Ấn Độ đều có giá cao hơn đáng kể so với thế hệ trước. Nhiều nguồn tin cũng cho biết Samsung đang cân nhắc điều chỉnh giá cho dòng Galaxy S26 sắp ra mắt, cũng như một số mẫu thuộc dòng Galaxy A hiện tại.
Ảnh hưởng từ giá bộ nhớ không chỉ dừng lại ở smartphone. Xiaomi và Honor đã tăng giá tablet tại Trung Quốc, và giới phân tích cho rằng đây khó là trường hợp cá biệt khi nguồn cung DRAM tiếp tục căng thẳng do nhu cầu lớn từ các trung tâm dữ liệu AI.
OnePlus 15 ra mắt tại Ấn Độ với mức giá cao hơn rõ rệt so với thế hệ trước, phản ánh xu hướng smartphone ngày càng đắt lên (Ảnh: Internet)
Theo Counterpoint, giai đoạn sắp tới sẽ đặc biệt khắc nghiệt với những hãng thiếu quy mô hoặc không có lợi thế tích hợp chuỗi cung ứng. Khi chi phí tăng nhưng sản lượng không thể mở rộng tương ứng, việc cân bằng giữa lợi nhuận và thị phần trở thành bài toán rất khó giải. Ngược lại, các hãng lớn với sức mua linh kiện tốt hơn sẽ có nhiều dư địa xoay xở hơn.
Với người dùng, năm 2026 có thể sẽ là thời điểm phải cân nhắc kỹ hơn trước khi nâng cấp smartphone. Không hẳn vì công nghệ thiếu hấp dẫn, mà bởi mức giá đang dần vượt xa những gì từng được xem là hợp lý trong những năm trước.
Giá bộ nhớ leo thang, thị trường smartphone toàn cầu được dự báo sụt giảm trong năm 2026
Counterpoint Research dự báo lượng smartphone xuất xưởng toàn cầu trong năm 2026 sẽ giảm khoảng 2,1% so với năm trước. Con số này gây chú ý bởi nó xuất hiện trong bối cảnh thị trường vừa mới có những tín hiệu ổn định trở lại sau giai đoạn suy giảm kéo dài, tưởng chừng đã chạm đáy.
Theo Counterpoint, nguyên nhân chính không đến từ việc người dùng đột ngột quay lưng với smartphone, mà nằm ở phía chi phí sản xuất. Giá bộ nhớ, đặc biệt là RAM, đang tăng nhanh hơn dự kiến và trở thành yếu tố gây áp lực lớn lên toàn bộ chuỗi cung ứng. Khi chi phí linh kiện leo thang, các hãng buộc phải điều chỉnh lại kế hoạch sản xuất và xuất xưởng, thay vì tiếp tục mở rộng như kỳ vọng trước đó.
So với dự báo đưa ra trước đây, Counterpoint đã hạ triển vọng thị trường thêm 2,6 điểm so với dự báo trước. Trong số các hãng chịu tác động rõ rệt nhất có nhiều thương hiệu Trung Quốc như Honor, Oppo và Vivo. Đây đều là những cái tên có tỷ trọng lớn ở phân khúc giá rẻ và tầm trung, nơi chi phí linh kiện chiếm vai trò sống còn trong việc duy trì lợi nhuận.
Giá RAM tăng mạnh đang buộc nhiều hãng smartphone, đặc biệt là các thương hiệu Trung Quốc, phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất và xuất xưởng (Ảnh: Internet)
Áp lực thể hiện rõ nhất ở phân khúc smartphone dưới 200 USD. Counterpoint cho biết chi phí linh kiện của nhóm sản phẩm này đã tăng từ 20 đến 30% kể từ đầu năm 2025. Với biên lợi nhuận vốn đã rất mỏng, chỉ riêng việc RAM tăng giá cũng đủ khiến nhiều mẫu máy không còn hiệu quả về mặt kinh doanh.
Trước thực tế đó, nhiều hãng chọn cách cắt giảm số lượng mẫu giá rẻ, hoặc giữ nguyên mức giá bán bằng cách hạ cấu hình. Người dùng có thể dễ dàng nhận ra những thay đổi này qua dung lượng RAM thấp hơn, camera đơn giản hơn, hoặc chất lượng màn hình không còn như thế hệ trước. Đây là những điều chỉnh âm thầm nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm sử dụng.
Chi phí tăng buộc hãng và người dùng cùng phải điều chỉnh
Ở các phân khúc cao hơn, tình hình cũng không mấy dễ chịu. Chi phí BoM (chi phí linh kiện) của smartphone tầm trung và cao cấp đã tăng khoảng 10 đến 15%. Mức tăng này chưa đủ để buộc các hãng phải thay đổi toàn bộ chiến lược sản phẩm, nhưng lại khiến việc giữ nguyên giá bán trở nên ngày càng khó khăn.
Áp lực được dự báo sẽ chưa dừng lại sớm. Counterpoint cho rằng giá bộ nhớ có thể tiếp tục tăng thêm khoảng 40% cho đến hết quý hai năm 2026. Nếu kịch bản này xảy ra, chi phí sản xuất smartphone có thể đội lên thêm từ 8 đến hơn 15%, tùy phân khúc. Khi đó, việc tăng giá bán gần như là lựa chọn không thể tránh khỏi.
Điều này tạo ra một vòng lặp khó chịu cho toàn thị trường. Chi phí tăng kéo theo giá bán tăng, trong khi giá cao lại làm nhu cầu chậm lại, từ đó tác động ngược trở lại sản lượng xuất xưởng. Đây là lý do Counterpoint cho rằng đà sụt giảm trong năm 2026 mang tính cấu trúc nhiều hơn, thay vì chỉ là một biến động ngắn hạn.
Song song với sản lượng, giá bán trung bình của smartphone cũng đang được điều chỉnh lên mức cao hơn. Theo ước tính mới, ASP (giá bán trung bình) trong năm 2026 có thể tăng gần 7% so với cùng kỳ, cao gần gấp đôi so mức 3.6% được đưa ra vào cuối năm 2025. Đáng chú ý, phần lớn mức tăng này không đến từ việc smartphone được trang bị công nghệ vượt trội hơn, mà chủ yếu để bù đắp chi phí linh kiện, đặc biệt là RAM.
Counterpoint dự báo giá bán trung bình smartphone năm 2026 sẽ tăng gần 7%, cao gần gấp đôi mức 3,6% được ước tính trước đó (Ảnh: Internet)
Một số hãng đã chọn cách hướng người dùng lên các phiên bản cao hơn như bản Pro, nơi mức giá cao dễ được chấp nhận hơn và biên lợi nhuận cũng an toàn hơn. Hệ quả là phân khúc tầm trung dần thu hẹp lựa chọn, còn phân khúc giá rẻ ngày càng kém hấp dẫn về mặt cấu hình.
Thực tế, xu hướng tăng giá đã bắt đầu thể hiện rõ trên thị trường. Các mẫu smartphone mới như OnePlus 15 hay iQOO 15 ra mắt tại Ấn Độ đều có giá cao hơn đáng kể so với thế hệ trước. Nhiều nguồn tin cũng cho biết Samsung đang cân nhắc điều chỉnh giá cho dòng Galaxy S26 sắp ra mắt, cũng như một số mẫu thuộc dòng Galaxy A hiện tại.
Ảnh hưởng từ giá bộ nhớ không chỉ dừng lại ở smartphone. Xiaomi và Honor đã tăng giá tablet tại Trung Quốc, và giới phân tích cho rằng đây khó là trường hợp cá biệt khi nguồn cung DRAM tiếp tục căng thẳng do nhu cầu lớn từ các trung tâm dữ liệu AI.
OnePlus 15 ra mắt tại Ấn Độ với mức giá cao hơn rõ rệt so với thế hệ trước, phản ánh xu hướng smartphone ngày càng đắt lên (Ảnh: Internet)
Theo Counterpoint, giai đoạn sắp tới sẽ đặc biệt khắc nghiệt với những hãng thiếu quy mô hoặc không có lợi thế tích hợp chuỗi cung ứng. Khi chi phí tăng nhưng sản lượng không thể mở rộng tương ứng, việc cân bằng giữa lợi nhuận và thị phần trở thành bài toán rất khó giải. Ngược lại, các hãng lớn với sức mua linh kiện tốt hơn sẽ có nhiều dư địa xoay xở hơn.
Với người dùng, năm 2026 có thể sẽ là thời điểm phải cân nhắc kỹ hơn trước khi nâng cấp smartphone. Không hẳn vì công nghệ thiếu hấp dẫn, mà bởi mức giá đang dần vượt xa những gì từng được xem là hợp lý trong những năm trước.
