Soda ăn kiêng thường được xem là lựa chọn “không đường, không lo” cho những ai muốn kiểm soát cân nặng hoặc đường huyết. Tuy nhiên, liệu những loại nước ngọt không chứa calo này có thực sự vô hại đối với lượng đường trong máu và sức khỏe lâu dài? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác động của soda ăn kiêng, từ ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết cho đến những nguy cơ tiềm ẩn mà bạn nên cân nhắc trước khi dùng thường xuyên.
Các loại soda ăn kiêng thường chứa aspartame, sucralose hoặc các chất tạo ngọt nhân tạo khác. Những chất này gần như không có calo và carbohydrate, nên không tạo ra đột biến đường huyết ngay lập tức sau khi uống. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy chúng ít tác động đến insulin hơn so với đường thật.
Tuy vậy, tác động của chất tạo ngọt nhân tạo đến đường huyết trong dài hạn vẫn còn gây tranh cãi. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng chúng có thể làm thay đổi cách cơ thể xử lý glucose, ảnh hưởng đến hormone và hệ vi sinh đường ruột – những yếu tố có vai trò quan trọng trong việc duy trì đường huyết ổn định.
Soda ăn kiêng hông tạo ra đột biến đường huyết ngay lập tức sau khi uống nhưng tác động của chất tạo ngọt nhân tạo đến đường huyết trong dài hạn vẫn còn gây tranh cãi (Ảnh: Internet)
Ví dụ, một nghiên cứu năm 2020 ở người mắc tiểu đường tuýp 2 cho thấy những người tiêu thụ chất tạo ngọt nhân tạo thường xuyên có mức kháng insulin cao hơn. Khi cơ thể trở nên kháng insulin, đường không được đưa vào tế bào hiệu quả, khiến mức đường huyết khó kiểm soát hơn.
Mặc dù không làm tăng đường huyết ngay lập tức, soda ăn kiêng vẫn có thể mang đến một số ảnh hưởng dài hạn cần cân nhắc:
Một số nghiên cứu cho thấy việc dùng thường xuyên chất tạo ngọt nhân tạo có thể liên quan đến tâm trạng thất thường, tăng mức độ lo âu và thậm chí nguy cơ trầm cảm.
Nghiên cứu năm 2025 chỉ ra rằng tiêu thụ aspartame kéo dài có thể liên quan đến tốc độ suy giảm nhận thức nhanh hơn, đặc biệt ở người trung niên và lớn tuổi.
Một số bằng chứng cho thấy việc dùng nhiều chất tạo ngọt nhân tạo có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch theo thời gian.
Dù không chứa calo, chất tạo ngọt nhân tạo đôi khi có thể khiến bạn thèm đồ ngọt nhiều hơn, dẫn đến ăn quá mức. Một số nghiên cứu liên hệ việc tiêu thụ soda ăn kiêng với tăng cân, trong khi số khác thì không, nên vấn đề này vẫn đang được nghiên cứu thêm.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thông qua IARC, phân loại aspartame vào nhóm “có khả năng gây ung thư” (nhóm 2B). Điều này nghĩa là bằng chứng còn hạn chế. FDA vẫn khẳng định hiện tại chưa có đủ bằng chứng để xem aspartame là nguyên nhân gây ung thư ở người.
Một số báo cáo cho thấy người dùng chất tạo ngọt nhân tạo thường xuyên có mức A1C cao hơn và bệnh võng mạc tiểu đường trở nên nghiêm trọng hơn, dù không phải ai cũng gặp tình trạng này.
Mặc dù không làm tăng đường huyết ngay lập tức, soda ăn kiêng vẫn có thể mang đến một số ảnh hưởng dài hạn (Ảnh: Internet)
Điểm quan trọng là: FDA vẫn coi các chất tạo ngọt trong soda ăn kiêng là an toàn khi dùng ở mức vừa phải.
Không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết, các chất tạo ngọt nhân tạo trong soda ăn kiêng còn có thể tác động đến:
Một số nghiên cứu cho thấy chúng có thể làm thay đổi hệ vi sinh, từ đó ảnh hưởng đến cách cơ thể chuyển hóa đường và chất béo.
Mặc dù không chứa đường, soda ăn kiêng có thể khiến não bạn “đòi hỏi” vị ngọt thật. Một nghiên cứu cho thấy chỉ cần giảm tiêu thụ chất tạo ngọt trong một tuần đã giúp giảm đáng kể cảm giác thèm đồ ngọt.
Nếu bạn thích soda ăn kiêng, bạn hoàn toàn có thể uống, miễn là:
Sử dụng soda ăn kiêng hợp lý bằng cách uống với tần suất vừa phải kết hợp chế độ ăn cân bằng, thường xuyên heo dõi phản ứng của cơ thể,… (Ảnh: Internet)
Nếu muốn lựa chọn lành mạnh hơn, bạn có thể thay thế bằng:
Nguồn tham khảo: Does Drinking Diet Coke Raise Your Blood Sugar? (Lindsey DeSoto, RD – Health)
Bạn có thể quan tâm:
Soda ăn kiêng có ảnh hưởng đến đường huyết không?
Các loại soda ăn kiêng thường chứa aspartame, sucralose hoặc các chất tạo ngọt nhân tạo khác. Những chất này gần như không có calo và carbohydrate, nên không tạo ra đột biến đường huyết ngay lập tức sau khi uống. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy chúng ít tác động đến insulin hơn so với đường thật.
Tuy vậy, tác động của chất tạo ngọt nhân tạo đến đường huyết trong dài hạn vẫn còn gây tranh cãi. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng chúng có thể làm thay đổi cách cơ thể xử lý glucose, ảnh hưởng đến hormone và hệ vi sinh đường ruột – những yếu tố có vai trò quan trọng trong việc duy trì đường huyết ổn định.
Soda ăn kiêng hông tạo ra đột biến đường huyết ngay lập tức sau khi uống nhưng tác động của chất tạo ngọt nhân tạo đến đường huyết trong dài hạn vẫn còn gây tranh cãi (Ảnh: Internet)
Ví dụ, một nghiên cứu năm 2020 ở người mắc tiểu đường tuýp 2 cho thấy những người tiêu thụ chất tạo ngọt nhân tạo thường xuyên có mức kháng insulin cao hơn. Khi cơ thể trở nên kháng insulin, đường không được đưa vào tế bào hiệu quả, khiến mức đường huyết khó kiểm soát hơn.
Những rủi ro sức khỏe tiềm ẩn khi uống soda ăn kiêng
Mặc dù không làm tăng đường huyết ngay lập tức, soda ăn kiêng vẫn có thể mang đến một số ảnh hưởng dài hạn cần cân nhắc:
Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần
Một số nghiên cứu cho thấy việc dùng thường xuyên chất tạo ngọt nhân tạo có thể liên quan đến tâm trạng thất thường, tăng mức độ lo âu và thậm chí nguy cơ trầm cảm.
Tác động đến trí nhớ và nhận thức
Nghiên cứu năm 2025 chỉ ra rằng tiêu thụ aspartame kéo dài có thể liên quan đến tốc độ suy giảm nhận thức nhanh hơn, đặc biệt ở người trung niên và lớn tuổi.
Nguy cơ bệnh tim
Một số bằng chứng cho thấy việc dùng nhiều chất tạo ngọt nhân tạo có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch theo thời gian.
Tăng cân ngoài ý muốn
Dù không chứa calo, chất tạo ngọt nhân tạo đôi khi có thể khiến bạn thèm đồ ngọt nhiều hơn, dẫn đến ăn quá mức. Một số nghiên cứu liên hệ việc tiêu thụ soda ăn kiêng với tăng cân, trong khi số khác thì không, nên vấn đề này vẫn đang được nghiên cứu thêm.
Nguy cơ ung thư (mức độ thấp)
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thông qua IARC, phân loại aspartame vào nhóm “có khả năng gây ung thư” (nhóm 2B). Điều này nghĩa là bằng chứng còn hạn chế. FDA vẫn khẳng định hiện tại chưa có đủ bằng chứng để xem aspartame là nguyên nhân gây ung thư ở người.
Biến chứng tiểu đường
Một số báo cáo cho thấy người dùng chất tạo ngọt nhân tạo thường xuyên có mức A1C cao hơn và bệnh võng mạc tiểu đường trở nên nghiêm trọng hơn, dù không phải ai cũng gặp tình trạng này.
Mặc dù không làm tăng đường huyết ngay lập tức, soda ăn kiêng vẫn có thể mang đến một số ảnh hưởng dài hạn (Ảnh: Internet)
Điểm quan trọng là: FDA vẫn coi các chất tạo ngọt trong soda ăn kiêng là an toàn khi dùng ở mức vừa phải.
Tác động gián tiếp: Đường ruột và cảm giác thèm ngọt
Không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết, các chất tạo ngọt nhân tạo trong soda ăn kiêng còn có thể tác động đến:
Sự cân bằng vi khuẩn đường ruột
Một số nghiên cứu cho thấy chúng có thể làm thay đổi hệ vi sinh, từ đó ảnh hưởng đến cách cơ thể chuyển hóa đường và chất béo.
Cảm giác thèm đường
Mặc dù không chứa đường, soda ăn kiêng có thể khiến não bạn “đòi hỏi” vị ngọt thật. Một nghiên cứu cho thấy chỉ cần giảm tiêu thụ chất tạo ngọt trong một tuần đã giúp giảm đáng kể cảm giác thèm đồ ngọt.
Nên làm gì để tốt cho sức khỏe?
Nếu bạn thích soda ăn kiêng, bạn hoàn toàn có thể uống, miễn là:
- Uống với tần suất hợp lý, không quá thường xuyên.
- Thực hiện chế độ ăn cân bằng.
- Theo dõi phản ứng của cơ thể, đặc biệt nếu bạn có bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.
Sử dụng soda ăn kiêng hợp lý bằng cách uống với tần suất vừa phải kết hợp chế độ ăn cân bằng, thường xuyên heo dõi phản ứng của cơ thể,… (Ảnh: Internet)
Nếu muốn lựa chọn lành mạnh hơn, bạn có thể thay thế bằng:
- Nước lọc
- Nước có ga không đường
- Trà không đường
- Nước trái cây pha loãng (thỉnh thoảng)
Nguồn tham khảo: Does Drinking Diet Coke Raise Your Blood Sugar? (Lindsey DeSoto, RD – Health)
Bạn có thể quan tâm:
